مسعود امینی تیرانی از فیلم‌برداران باسابقه و موفق سینمای ایران، بیش از سه دهه است که علاوه بر کارگردانی، تدریس، امور صنفی، داوری و… هنوز به مدیریت فیلمبرداری فیلم‌های کوتاه پایبند و در این مسیر شاخص و سرآمد مانده است.
درباره شاخصه‌های یک اثر که او را مجاب به قبول مدیریت فیلمبرداری میکند، توضیح داد: اولین مورد قطعا فیلم‌نامه و ایده اولیه اثر است. اینکه آن ایده یا طرح جذاب است؟ فرصت تجربه جدیدی را فراهم میکند؟ فیلم‌نامه را می‌خوانم و اگر با آن ارتباط برقرار کنم سراغ پارامتر بعدی که ارتباط با کارگردان آن اثر است، خواهم رفت. حالا گفت‌وگو با کارگردان و شناخت او مهم است. اینکه نگاه کارگردان به اثر و جهان آن چیست؟ چرا باید این فیلم‌نامه ساخته شود؟ چرا او باید کارگردانی کند؟ و پاسخ او به این چرا و چگونگی‌ها در فیلم‌نامه و کارگردانی برای من اهمیت زیادی در قبول یا رد آن اثر دارد. بعد از این دو مورد اصلی، نوبت به جزئیات می‌رسد که عموما قابل تفاهم است.
درباره ساخت فیلم‌هایی با گوشی‌های هوشمند و استفاده از آن به عنوان ابزاری برای دانشجویان و فیلم‌برداران تجربی توضیح داد: به شخصه تجربه‌های زیادی در استفاده از گوشی دارم. وقتی راجع به فیلم کوتاه حرف می‌زنیم در مورد هر امکانی برای تجربه کردن حرف می‌زنیم. برای شناخت جهان فیلم‌سازی، احتیاجی به ابزار و ادوات سنگین نداریم. فکر کنید مثلا ما آزادی خود را به اینکه دوربین خوب داشته باشیم ببازیم. خیلی معامله بدی است. اگر فکر کنیم که چه چیزی به ما این امکان را می‌دهد در آزادترین شکل کار کنیم، حتما معامله بهتری است. به نظر من، گوشی این امکان را خیلی راحت کرده است. در حال حاضر، شرایط تحمیلی در مورد محتوا و مضامین و فرم اجرا آزادی ما را محدود کرده و به اندازه کافی با سانسور مواجه هستیم، اینکه خودخواسته آن حداقل آزادی موجود را هم به تجهیزات و فشار اقتصادی ببازیم واقعا تأسف‌بار است. البته متوجه هستم که با توجه به اقتضای این روزها و دامن زدن برخی عوامل و بازیگران کلا کار سخت شده ولی به نظر من الان موقعی است که فیلم‌سازها باید شروع کنند و مسیر خلاف آن را تجربه کنند. این نکته مهم را هم یادآوری می‌کنم که اتفاقا کارهایی که از من در جشنواره‌های بزرگ جهان مثل کن پخش شده با دوربین گران‌قیمت، خاص یا حرفه‌ای و تجهیزات فراوان نبوده است یعنی حتی در این سطح، اصلا فرقی نمی‌کند با چه دوربینی کار می‌کنید.
درباره اقدامات یک فیلم‌بردار و کارگردان برای بالابردن سرعت کار یک پروژه گفت: در زمان کار، کم‌حجم کردن تجهیزات فیلمبرداری حتما سرعت را بیشتر خواهد کرد، اما هر چقدر در مرحله پیش‌تولید دقت بیشتری شود حتما در اجرا راحت‌تریم. لازم است پیش‌بینی‌هایی قبل از فیلمبرداری صورت گیرد. گفت‌وگوهایی با کارگردان انجام شود. در واقع به تفاهم رسیدن کارگردان و فیلم‌بردار و اعتماد متقابل این دو به هم از نکات خیلی مهم است. ممکن است در کار اختلافاتی به وجود آید اما نباید منجر به چالش و گاه طولانی شدن و گاه توقف پروژه شود. نکته اساسی این است که افراد درگیر پروژه احساس کنند در یک تیم هستند، یعنی فکر نکنیم حتما یک فیلم‌بردار درجه یک، همه کیفیت کار را تضمین خواهد کرد و او از پس همه چیز بر می‌آید. با تجربه این سال‌ها، فکر می‌کنم در تجربه فیلم‌های کوتاه اول و دوم همکاری با افراد هم‌گروه و هم سطح، منجر به تجربه‌های بهتر و جذاب‌تری خواهد شد و آزادی فیلم‌ساز را کم نمی‌کند به تعبیر دیگر فیلم‌سازان در اولین تجربه‌ها باید بیشتر متمرکز به اجرا و تجربه فیلم‌سازی باشند تا ساخت محصولی برای ارائه و قابل عرضه در جشنواره‌ها. اگر در آثار اول و دوم، فیلم‌ساز از عوامل خیلی حرفه‌ای استفاده کند و نتواند با آنها گفت‌وگو کند یا برای انجام کار دلخواه، مجابشان کند، قطعا تأثیر آن در کیفیت کار نمایان خواهد شد. بعد از کسب تجربه در چند پروژه، همیشه فرصت برای کار کردن با عوامل حرفه‌ای پیش خواهد آمد.
گفت‌وگو از: علی کشاورز
مصاحبه خلاصه شده است .
